Wentylacja kotłowni - kluczowy element skutecznego i ekologicznego spalania

Wentylacja kotłowni - kluczowy element skutecznego i ekologicznego spalania

Drewno od wieków cieszy się dużą popularnością jako paliwo w Polsce, znajdując szerokie zastosowanie w licznych gospodarstwach domowych. Jednak aby osiągnąć optymalne wyniki podczas spalania drewna, niezbędne jest odpowiednie zapewnienie nawiewu powietrza do kotłowni. Dlaczego jest to tak istotne? Jak właściwie dostarczyć powietrze do kotłowni? Jakie konsekwencje może mieć brak nawiewu? Czy dopływ powietrza wpływa na wydajność kotła? Przyjrzyjmy się temu bliżej!

W jaki sposób nawiew wpływa na kotłownię?

Automatyczne kotły grzewcze wyposażone w wentylatory nadmuchowe lub wyciągowe wymagają odpowiedniego dostarczenia świeżego powietrza do kotłowni. Dlaczego to jest tak ważne? Wyobraźmy sobie sytuację, w której zamkniemy człowieka w hermetycznym pomieszczeniu, bez możliwości uchylenia okien i drzwi. Każdy wdech, jaki wykonuje człowiek, pobiera świeże powietrze z pomieszczenia. Po pewnym czasie brak tlenu do oddychania może prowadzić do nudności i osłabienia. Podobnie zachowują się wentylatory. Człowiek potrzebuje około 30 m3/h świeżego powietrza do oddychania, podczas gdy wentylator zapewnia przepływ powietrza prawie dziesięciokrotnie większy.

Co się dzieje, gdy brakuje nawiewu w kotłowni?

Może się wydawać, że nawiew powietrza do kotłowni nie jest konieczny w przypadku kotłów na ekogroszek czy pellet. To jest jednak mylne przekonanie. Aby palnik mógł dostarczać odpowiednią ilość tlenu do paleniska, niezbędne jest wyposażenie kotłowni w dopływ świeżego powietrza. Gdy takie powietrze nie jest dostępne, wydajność wentylatora spada o około 60%, mimo że nadal się obraca i działa. Można to zobrazować na przykładzie:

W przypadku niskich nastaw mocy wentylatora spadek wydajności o 60% może doprowadzić do tego, że powietrza będzie zbyt mało by prawidłowo i przede wszystkim bezpiecznie spalać paliwo stałe. Jeśli w kotłowni zaczyna brakować powietrza, wydajność wentylatora spada nawet do 12%. Takie obniżenie wydajności może prowadzić do nieprawidłowego spalania paliwa, przegrzewania paleniska na pellet, zwiększonego zużycia opału oraz gromadzenia się sadzy w kotle, o czym szeroko pisaliśmy w artykule: Kotły na paliwa stałe: pellet, drewno, węgiel - jak sobie z nimi radzić?

Jak można zauważyć na przykładzie, brak zapewnienia świeżego powietrza może prowadzić do niekorzystnych sytuacji. Czasami kotłownia może być tak zanieczyszczona sadzą, że potrzebna jest interwencja serwisanta, który przybywa na miejsce, aby dokonać naprawy. Przykładem takiego przypadku jest wizyta jednego z naszych serwisantów, który natknął się na taki widok podczas pracy u jednego z klientów z kotłem na pellet:

Zasmolony wymiennik kotła na pellet. (źródło własne)

Kocioł pokryty sadzą w wyniku braku nawiewu do kotłowni.

Kotłownia znajdowała się w nowo wybudowanym domku jednorodzinnym o powierzchni około 120 m2 i była umieszczona wewnątrz budynku. Drzwi prowadzące do kotłowni były szczelne, a jedynym źródłem wentylacji było zamknięte okno. Po zdiagnozowaniu problemu, serwisant zalecił wykonanie nawiewu powietrza, a tymczasowo otwarto okno w kotłowni. Problem z sadzą w kotle został rozwiązany, mimo początkowych wątpliwości klienta, który natychmiast po zobaczeniu efektu z otwartym oknem zdecydował się na wykonanie nawiewu świeżego powietrza do kotłowni. Po kilku tygodniach eksploatacji z nawiewem, urządzenie wyglądało znacznie lepiej. Ścianki kotła były pokryte białym pyłem. Widać było, że spalanie jest pełne i czyste.

Jak zainstalować nawiew powietrza do kotłowni?

Sposób zapewnienia nawiewu powietrza do kotłowni został już opisany. Należy pamiętać, że jest to nie tylko konieczne dla prawidłowego funkcjonowania kotła, ale także wymóg prawnie regulowany. Jak zatem poprawnie zainstalować nawiew powietrza, aby spełniał swoje zadanie? Istnieją dwa rozwiązania.

Pierwszym i najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest wywiercenie otworu wentylacyjnego na wysokości około 30 cm od podłogi (tzw. nawiewnika). Sam wlot powietrza powinien mieć powierzchnię przekroju minimum 200 zm2. maksymalna wysokość kratki nawiewnej to 1 metr od posadzki. Wielu klientów wykonuje to samodzielnie, korzystając z gotowych zestawów dostępnych w sklepach budowlanych:

Gotowy zestaw nawiewny firmy DARCO (źródło internet)

Wlot nawiewnika zawsze musi pozostać odkryty - nie można go zasłaniać ani zakrywać, ponieważ w przeciwnym razie świeże powietrze nie będzie mogło dotrzeć do kotłowni. Wykorzystanie tego rozwiązania umożliwi dostarczanie powietrza do pomieszczenia z kotłem. Sam wlot powietrza powinien znajdować się na wysokości do 50 cm od podłogi - w przeciwnym razie świeże powietrze z kotłowni może być zasysane nie przez wentylator kotła, ale przez instalację wywiewną w kotłowni.

Zamontowany zestaw nawiewny w ścianie. 1 - element wewnętrzny, 2 - czerpnia na zewnątrz

Opisane wcześniej rozwiązanie nie jest odpowiednie do piwnic ze względu na wysokość montażu względem podłogi. Gdybyśmy zastosowali to rozwiązanie w piwnicy, otwór wlotowy znajdowałby się bliżej sufitu kotłowni niż podłogi. Dlatego w takim przypadku stosuje się alternatywne rozwiązanie, zwane "zetką":

Prawidłowo wykonane doprowadzenie powietrza do kotłowni na paliwo stałe. Tak zwana zetka.

Zetka umożliwi doprowadzenie powietrza do kotła na pożądanej wysokości i zapewni prawidłową cyrkulację powietrza w kotłowni. Zapewni również poprawne spalanie paliwa oraz odpowiednią temperaturę w pomieszczeniu. Podsumowanie dotyczące doprowadzania powietrza do kotłowni!

Urządzenia grzewcze z otwartą komorą spalania, wyposażone w automatykę, aby działać poprawnie, wymagają odpowiednich warunków pracy. Oprócz paliwa, ustawień na sterowniku, przewodności komina i kondycji kotła, jednym z najważniejszych aspektów jest właściwe doprowadzenie świeżego powietrza do kotłowni. Jest to również jedno z warunków gwarancji dla urządzeń, aby mogły pracować zgodnie z ich specyfikacją. Poprawnie wykonany nawiew powietrza do kotłowni to nie tylko sprawne działanie urządzenia, ale także satysfakcja użytkownika z jego poprawnego funkcjonowania.